داوری در دعاوی خانوادگی
سابقه فکر رفع دعواهای خانوادگی از راه قضاوت و نهادهای سازشی بر این اصل متکی است که چون اصل رابطه های خانوادگی بر مبنای عشق و علاقه بنا است، در مقام این نهاد نیست که اگر مشکلی پیدا شد، با این مسئله مثل بقیه دعواها رفتار شود.
از سمت دیگر در مقابله دعاوی خانواده ، ضروری است صبر و شکیبایی بسیاری داشت، چرا که اگر با عجله تصمیم گیری شود مخصوصا در مواقعی حکم به جدایی زن و شوهر داده شود ، اثرات بدی برجای می گذارد که در اینده قابل جبران نیست. به غیر از این با دقت به این مسئله که خانوده رکن اصلی جامعه است و قانون اساسی از ان پشتیبانی می کند ، با مقصود براورده سازی تندرستی جسمی و روحی افراد آن مخصوصا کودک و مادر، استفاده از نهاد واسطه در بنیان گذاری قانون های جاری ارزش بسیار زیادی دارد .
و اگر از مشاجرات بین زوجین می ترسید ، داوری از سمت مرد و داوری از سمت زن معین نمایید ، اگر آن ها سرسازگاری داشته باشند، خدا بینشان آشتی خواهد داد. بی‌شک خداوند دانا و آگاه است.
قرآن کریم جهت اشتی و توافق و بر طرف شدن مشاجرات میان زن وشوهر ، شکل گرفتن دادگاه اشتی خانوادگی را پیشنهاد داده است .
با توجه در آیة شریف موارد زیر بدست می اید:
با پیدا شدن علائم تفرقه و گسستگی ، دادگاه خانوادگی تشکیل می شود . مفهوم خفتم شقاق به این مورد کنایه دارد .زوجین ، یک روح در دو جسمند چرا که لغت «شقاق» در مکانی استفاده می شود که یک حقیقت به دو بخش تقسیم گردد.
مبادرت جهت اشتی بین زوجین باید زود باشد .حرف «فاء» در لغت «فابعثوا» جهت سرعت است.
جامعه در مقابل مشاجرات خانواده‌ها، تکلیف دارد«وان خفتُم … فابعثوا»
اقوام ، در برطرف کردن مشاجرات خانواده ها، تکلیف زیاد تری دارند. «من اِهِلِه»
زوجین در برگزیدن داور، حق برابری دارند «و حکماً من اهلها»
از صلح دادن، دلسرد و سرخورده نبوده و نسبت به آن بی اعتنا نباشیم.
اسلام به مسئله های مشورتی و کدخدامنشی، دقت می کند.
همه مسئله ها را به داوری و حاکمیت نبرید، خودتان داخل بستگان بر طرف نمایید.
الزامی است زوجین ، قضاوت قاضیان برگزیده شده را قبول کنند .
در برگزیدن داور ضروری است به اطلاعات ، امین بودن و اصلاح طلبی ان ها دقت کرد.
دل ها به دست خداست.«یوفق‌ا… بینهما» و طرح قرآن جهت درست کردن خانواده، از دانش و حکمت الهی برگرفته شده است «علماً خبیرا»
با دقت به مرتبه های بالا و به خاطر ارزش تثبیت خانواده‌ها و کم شدن طلاق، قانون‌گذار به پیروی شرع مقدس، سازمان داوری را در قانون با شروطی مخصوص تدارک دیده است.
بر این مبنا قضاوت ضروری است در هنگام مشاجره زوجبن به کار بسته شود و خانواده‌ها در مقابل دعواهای زوجین جوان احساس تکلیف کنند تا به این طریق از شلوغی های حکمیت های خانواده کم شده و دادگاه‌ها با اسودگی خیال و صبر بیشتری به مشاجرات سخت تر خانوادگی برسند. زن و شوهر و خانواده‌های آنان هم الزامی است شکیبایی داشته باشند و صبر خود را بیفزایند و با هر مشکلی به دادگاه خانواده نروند . اگر قضاوت ها همراه با احساس تکلیف و با هدف درست شدن باشد خیلی از مسائل درست شده و مشاجرات بر طرف می شود و آرامش و آسایش به خانواده‌ها بر می گردد.
در مقررات و قوانین کشور ما پیش و بعد از انقلاب، رجوع مشاجرات زن وشوهر به قاضی، بسیار مهم طلقی شده است.
ماده ۵ قانون پشتیبانی خانواده مصوب ۱۵/۱۱/۱۳۵۳ دستور داده «دادگاه در صورت خواست هر کدام از دو طرف وظیفه دارد بحث مشاجره را به استثنای رسیدگی به اصل نکاح و طلاق به یک تا سه داور ارجاع نماید. همین طور دادگاه اگر که لازم بداند راساً نیز دعوی را به داوری ارجاع خواهد کرد. قانون گذار در فصل دوم قانون جدید حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/۹۱ مواد ۱۶ تا ۱۹ را به بحث مراکز مشاوره خانوادگی اختصاص داده و به قصد تحکیم مبانی خانواده و جلوگیری از افزایش اختلافات خانواده و طلاق و سعی در ایجاد صلح و سازش مراکز مذکور ایجاد شده است تا در جهت سازش فی مابین زوجین تلاش صورت پذیرد و در نهایت نظر خویش را به دادگاه اعلام نماید. همان طور که دیده شد فلسفه مراجعه به داوری آن است که حکمین با همکاری هم نسبت به از بین بردن دعوا و بدست امدن صلح و دوستی میان زن و شوهر مبادرت نمایند و اگر در این کار کامیاب نشدند قاضی با داخل شدن به ماهیت دعوی تصمیم می گیرد .
منبع : hamedamiri.com/نقش-داوری-در-دعاوی-خانوادگی/
